H. Gianna Beretta Molla, Mutter bis zum Ende. Vertaling uit het Duits.

---

H. Gianna Beretta Molla, Mutter bis zum Ende

Hoofdstuk 14: Zij straalde

De moeder geeft haar leven voor haar kinderen.

“Ik ben de goede Herder. De goede Herder geeft zijn leven voor de schapen” (Johannes 10,11).

Gianna stond voor een keuze: doorgaan met haar drie kinderen en het vierde, dat in haar schoot groeide, opofferen, of na zorgvuldige overweging het bijna zekere risico nemen, accepteren dat ze zou sterven om het vierde kind te redden en alle vier zonder moeder achter te laten. Ze koos zonder aarzeling om haar kind dat geboren zou worden te redden, omdat ze van mening was dat dit kind hetzelfde recht op leven had als de andere kinderen. “Als jullie moeten kiezen tussen mij en het kind, kies dan zonder aarzelen voor het kind, ik eis het, red mijn kind.” Het kind, het kleine onschuldige wezen, kreeg voorrang.

Haar beslissing, haar antwoord aan God, haar opoffering van het leven om het kind ter wereld te brengen, was het resultaat van gebed en meditatie. Ze had zich erop voorbereid en had het zo gewild. Zeker, andere moeders zijn misschien gestorven als gevolg van een moeilijke zwangerschap, maar zij wisten het van tevoren niet en hadden er ook niet voor gekozen. Gianna, als arts, chirurg en kinderarts, was zich zeer goed bewust van het gevaar dat voor haar lag. Ze wist dat er slechts een uitstel van enkele maanden was, als alleen de tumor aan de baarmoeder zou worden verwijderd om de twee maanden oude embryo te redden. Het zou gemakkelijker en veiliger zijn geweest om alles in één keer te verwijderen en daarmee ook het kind te aborteren. Gianna gaf haar leven vrijwillig op door abortus, die haar zou hebben gered, af te wijzen.

1. Het besluit tot zelfgave van haar leven, door het “weloverwogen offer”, ontstond in relatie met haar familie waarin ze opgroeide. In eerste instantie was er het voorbeeld van haar buitengewone ouders, vervolgens besloten twee broers priester te worden en een zus werd religieuze: in 1942 trad haar broer Giuseppe, die twee jaar ouder was, toe tot het priesterseminarie in Bergamo. In 1948 ging haar broer Enrico, arts en priester bij de Kapucijnen, als missionaris naar Brazilië. Hij droeg de naam Pater Alberto. In 1950 trad haar zus Virginia toe tot de Canossianerinnen. In 1927 stierven haar twee kleine zussen (Guglielmina en Anna-Maria), en drie andere kinderen waren al op jonge leeftijd vóór Gianna’s geboorte overleden.

In de familie Beretta werd het leven beschouwd als een geschenk van God (dertien kinderen). God nam het leven ook weer terug (vijf van de dertien kinderen stierven op jonge leeftijd, ook de ouders stierven vroeg). Men schonk het aan God (in het geval van de twee priesters en de zuster). Er heerste in de familie een geest van grootmoedigheid ten opzichte van het leven, en daaruit kwam ook het idee voort om het leven aan God te schenken en te antwoorden op Gods roeping. Gianna ging op deze weg verder door ja te zeggen tegen nieuw leven.

Ook door haar spirituele vorming door gebed, opoffering en overgave was ze goed voorbereid op het hoogste offer. Haar voortdurende groei in het spirituele leven en haar apostolaat brachten haar tot het laatste offer, de hoogste graad, de meest roemvolle: “moeder tot het einde”. Zonder het kostbare erfgoed dat ze aanvankelijk aan haar familie te danken had en later aan de Katholieke Actie, zou ze nauwelijks de smalle poort hebben kunnen doorgaan die deze uitdaging vertegenwoordigde (zie Mt 7,14).

Degenen die tegenwoordig moeite hebben om Gianna’s beslissing te begrijpen, bekijken het leven niet vanuit een christelijk perspectief en hebben ook geen grenzeloos vertrouwen in de Voorzienigheid. Ze missen de geest van opoffering. Desalniettemin is het de waarheid van het Evangelie: “Als het tarwegraan niet in de aarde valt en sterft, blijft het alleen” (Johannes 12,24).

Gianna was bovendien bereid om haar leven in de wereld te wijden aan het lekenapostolaat. Ze was ook bereid om op missie te gaan. Haar leven was dus al opgedragen aan anderen. Haar trouw in de dagelijkse taken die ze met liefde voor de naaste vervulde, leidde haar tot de hoogste daad van liefde: haar eigen leven opofferen voor de vrucht van haar schoot. Haar laatste beslissing was niet onvoorbereid, maar was verankerd in haar hele leven.

2. Niet alleen was haar leven een voorbereiding op haar “weloverwogen offer”, maar haar offer duurde niet slechts enkele ogenblikken. Voor sommige martelaren was de tijd van het offer kort: arrestatie, ondervraging, vonnis, executie, dit alles in enkele dagen. Wat betreft Gianna, mag men niet aannemen dat haar opoffering slechts de laatste acht dagen van haar leven betrof, vanaf de geboorte van Gianna-Emanuela tot aan haar strijd om te overleven tot haar dood. Op dat moment had ze slechts uit liefde haar beslissing vernieuwd door haar offer te volbrengen.

In werkelijkheid was haar keuze voor het leven van het kind doorslaggevend voor de verwijdering van het fibroom in de tweede maand van de zwangerschap, waarbij ze abortus weigerde. Ze wist vanaf dat moment dat ze zich blootstelde aan het bijna onvermijdelijke risico om te sterven. Zeven maanden lang – wat een lange tijd! – voerde ze bewust haar “weloverwogen offer” uit, terwijl ze nog steeds het risico op haar dood had kunnen vermijden door het kind in de laatste maanden van de zwangerschap te laten aborteren.

Het wachten op het einde van de zwangerschap om het kind het leven te schenken, betekende voor Gianna dag na dag haar levenseinde tegemoet gaan.

3. Er rijst een vraag: Heeft men het recht om de dood tegemoet te gaan, vrijwillig de eigen dood te aanvaarden? Het antwoord ligt in de persoon van Jezus Zelf: “de Zoon van God, die mij heeft liefgehad en zich voor mij heeft overgegeven,” zoals de heilige Paulus schrijft in de Brief aan de Galaten (Gal 2,20), evenals in de Brief aan de Efeziërs (zie Ef. 5,2-25) en in de Tweede Brief aan de Corinthiërs: “Dus werkt de dood in ons, maar in u het leven” (2 Kor 4,12).

De Kerk heeft Pater Maximilian Maria Kolbe heilig verklaard, die zijn leven aanbood om in plaats van een man met een gezin en kinderen te sterven in de hongerbunker in Auschwitz in augustus 1941. Paus Johannes Paulus II zei bij zijn heiligverklaring: “Pater Kolbe heeft op de plaats van de dood het recht op leven van een onschuldige man opgeëist […], door zich bereid te verklaren om in zijn plaats te sterven omdat het een vader van een gezin betrof en zijn leven noodzakelijk was voor de zijnen […]. Hij heeft door zijn heroïsche daad van liefde het recht op leven van een onschuldige verdedigd en het exclusieve recht van de Schepper op het leven van de mens bevestigd. Hij heeft daarmee getuigenis afgelegd voor Christus en de liefde. De heilige apostel Johannes schrijft inderdaad: ‘Hierdoor hebben wij de liefde leren kennen dat Hij zijn leven voor ons heeft gegeven. Zo moeten ook wij ons leven geven voor de broeders’ (1 Joh 3,16). Door zijn leven te geven voor een broeder heeft Pater Maximilian zich op een bijzondere manier aan Christus gelijk gemaakt, een voorbeeld voor alle martelaren die zijn leven aan het kruis gaf voor zijn broeders” (10 oktober 1982).

“Gianna’s beslissing was geen beslissing tot zelfmoord”, zoals Pietro later zei, “maar het logische resultaat van haar hele leven: een voortdurende overgave van zichzelf. Ze verwachtte er niets voor terug. Wat ze deed, deed ze niet om de hemel te verdienen, maar omdat ze echt verlangde moeder te zijn. Ze hield meer van haar kinderen dan van zichzelf. Als vrouw en moeder was ze ervan overtuigd dat ze het beste wilde voor mij en onze drie kinderen, maar vooral op dat specifieke moment onvoorwaardelijk nodig was voor het kleine nieuwe leven dat in haar groeide. Zonder het onvoorwaardelijke vertrouwen dat ze in de Voorzienigheid had, had ze misschien anders besloten. Ze was zich diep bewust van de keuze die ze maakte en beschouwde die als prioritair.”

4. Men zou kunnen tegenwerpen: Pater Maximilian Kolbe was priester, celibatair, zonder verantwoordelijkheid voor een gezin, zijn leven was niet per se noodzakelijk (!). Maar hoe kon Gianna dan kiezen voor haar sterven, terwijl ze vier wezen in de tedere kinderjaren achterliet?

Is het juist om drie levens op te geven om één leven te redden? Pietro’s antwoord en dat van zijn zus Virginia waren eensgezind: “Om dit te begrijpen, moet men, net als Gianna, in de Voorzienigheid geloven.” Uit het eerder beschrevene blijkt hoezeer Gianna leed onder de moeilijke situatie vanwege haar geliefde echtgenoot Pietro en haar kinderen. Ze was er sterk van overtuigd dat God haar niet in de steek zou laten bij haar dood, noch haar kinderen, die zo vroeg wees zouden worden, als ze Zijn wil zou vervullen (door het leven van haar kind te redden in plaats van het te vernietigen). Ze vertrouwde er ook volledig op dat haar man en zussen de opvoeding van de kinderen op zich zouden nemen. Haar leven was volledig gericht op het geloof.

Beslissingen die zijn gebaseerd op geloof kunnen zonder geloof niet worden begrepen en geaccepteerd.

5. Men kan zich verder afvragen of het verstandig was om na drie moeilijke zwangerschappen en twee miskramen meteen weer een zwangerschap te riskeren. Kon men niet door speciale onderzoeken voorafgaand aan de laatste zwangerschap ontdekken wat de oorzaak was van de eerdere miskramen?

De verschillende artsen die Gianna behandelden, gaven de volgende redenen:

• Ze was goed hersteld na de twee miskramen.
• De drie eerder geboren kinderen waren allemaal gezond, sterk en zonder afwijkingen.
• Serologische bevindingen en hormonale onderzoeken toonden aan dat de baarmoeder iets groter was dan normaal, maar dat er geen verdere specifieke onderzoeken nodig waren.
• Het fibroom dat de vierde zwangerschap bemoeilijkte, was sereus (waterig) en dus moeilijk te lokaliseren.

Op basis van deze bevindingen concludeerden ze dat er geen ernstige bezwaren waren tegen een vierde zwangerschap of een gevaar voor het leven van Gianna of het kind.

6. Welke mogelijkheden had de medische wetenschap dertig jaar later, in 1992? Zijn er nog steeds vergelijkbare situaties waarin het niet lukt het leven van de moeder te redden? Tegenwoordig behandelt men zieke vrouwen tijdens de zwangerschap of bevalling anders. Men gebruikt monitoring, echografie, zeer nauwkeurige serologische onderzoeken. Anesthetica en antibiotica zijn effectiever. Volgens professor Piero Stradella zijn de risico’s voor zwangere moeders die zich in dezelfde situatie bevinden als Gianna lager, zelfs als ze nog steeds voorkomen. Zo weigerde een zwangere moeder die kanker had, die in de vierde maand van de zwangerschap werd ontdekt, de chemotherapie die tot de dood van haar kind zou hebben geleid. Het kind werd volkomen gezond geboren, de kanker van de moeder nam toe. Ze stierf op tweeëndertigjarige leeftijd op 30 oktober 1991 in Milaan, twintig dagen na de geboorte van haar kind.

7. Men spreekt vandaag de dag wereldwijd van een ware “slachting van de onschuldigen” als gevolg van wetten die abortus toestaan. Het menselijk leven wordt op verschillende manieren aangevallen. Wat zegt de Kerk daarover?

Zij bekritiseert het kwaad en wijdt zich aan de taak om de mensheid te helpen. In zijn brief aan alle bisschoppen na het buitengewone consistorie van de kardinalen over de bedreigingen die op het menselijk leven rusten, schrijft paus Johannes Paulus II: “Wat vooral verontrustend is, is het feit dat het morele geweten zich verschrikkelijk lijkt te verduisteren en steeds meer moeite lijkt te hebben om een duidelijk onderscheid te maken tussen goed en kwaad, met name als het gaat om de fundamentele waarde van het menselijk leven.

Als het wijdverbreide fenomeen van de vernietiging van het beginnende menselijk leven of het leven van ouderen, zoals het in talloze gevallen gebeurt, buitengewoon ernstig en verontrustend is, is het in werkelijkheid niet minder ernstig en verontrustend dat het vervagen van de morele gevoeligheid van het geweten. Burgerlijke wetten en wettelijke bepalingen onthullen dit voortschrijdende vervagen en dragen er zelfs toe bij om het te versterken.

De Kerk beoogt niet alleen de bevestiging van het recht op leven, waarvan de schending zowel de menselijke persoon als God, de Schepper en Vader, de bron van alle leven door Zijn liefde, beledigt. Ze streeft er ook actief en steeds dringender naar om dit recht te bevorderen en in de praktijk te brengen.

De Kerk erkent een goddelijke roeping van haar Heer om het Evangelie van het leven uit te dragen. Zij ontvangt dit Evangelie van Christus en voelt zich verplicht het aan elk schepsel te verkondigen. Deze verantwoordelijkheid moet met moed worden nagekomen, zelfs als zij zich zonder enige terughoudendheid tegen de heersende tijdsgeest moet uitspreken, zowel in woord als daad, ten behoeve van individuen, volkeren en staten. (19 mei 1991).

Als martelares uit liefde voor God offerde Gianna, gehoorzaam aan het gebod dat het doden verbiedt, haar jonge leven op, zijnde nog geen veertig jaar oud. Ze beantwoordde aan haar christelijke plicht van liefde en werd een martelares van moederliefde en verdediging van het leven. Op het altaar van het christelijk moederschap bracht ze zichzelf als offer.

Haar keuze, haar beslissing om haar leven op te offeren om dat van haar kind te redden, is opmerkelijk heldhaftig. Echter, haar hele leven was doordrongen van de beslissing om liefde voor het leven te belichamen, in navolging van het voorbeeld van de Heer: “Er is geen grotere liefde dan je leven te geven voor degenen die je liefhebt.”

Uit; Thierry Lelièvre, H. Gianna Beretta Molla, Mutter bis zum Ende, Media Maria Verlag, Illertissen 2019, blz. 129-137.

ISBN 978-3-9454018-8-0